W postępowaniu karnym wykonawczym o decyzji dotyczącej konkretnej sprawy decydują nie tylko sądy i prokuratura. Istnieje bowiem wiele innych organów postępowania karnego, które mogą wydać decyzję odnośnie odbywania czy też wykonywania danej kary. Warto więc znać główne instytucje decyzyjne odpowiedzialne za wdrożenie sankcji karnych.
Spis treści
Organ postępowania wykonawczego
Za organ postępowania wykonawczego uznawany jest przeważnie człowiek lub grupa ludzi reprezentujących państwo, samorząd lub organizacje społeczne, powołany lub wyznaczony w celu realizacji norm prawa karnego wykonawczego w sposób odpowiedni i ze skutkami właściwymi temu prawu, działającymi wyłącznie w granicach przyznanych mu przez to prawo kompetencji.
Sąd pierwszej instancji
Wykonanie wszystkich orzeczeń w postępowaniu karnym, w tym w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe oraz w postępowaniu o wykroczenia, a także kary porządkowe, których skutkiem jest pozbawienie wolności regulują przepisy kodeksu karnego wykonawczego https://www.profinfo.pl/sklep/prawo-karne-czesc-ogolna,139364.html. Pierwszym i podstawowym organem, dla którego zastrzeżone są wszelkie kompetencje wykonywania sankcji jest sąd wydający orzeczenie w danej sprawie w pierwszej instancji, o ile ustawa nie stanowi inaczej.
Prokuratura poza postępowaniem wykonawczym
W znowelizowanym Kodeksie karnym urząd prokuratorski nie wchodzi w skład organów postępowania wykonawczego. Jego głównym zadaniem w postępowaniu jest przede wszystkim składanie wniosków, uczestniczenie w posiedzeniach sądu oraz składanie środków zaskarżenia. Urząd prokuratorski w obecnie obowiązującym stanie prawnym pełni jedynie funkcję strony postępowania.
Porządek organizacyjny
Zgodnie z art. 2 Kodeksu karnego wykonawczego hierarchia organów postępowania karnego wykonawczego wygląda następująco:
- sąd pierwszej instancji,
- sąd penitencjarny (sąd okręgowy),
- prezes sądu lub upoważniony sędzia,
- sędzia penitencjarny,
- dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego, a także dyrektor okręgowy oraz Dyrektor Generalny Służby Więziennej,
- kurator sądowy,
- organ egzekucyjny sądowy lub administracyjny,
- terenowy organ administracji rządowej lub samorządowej.
Sąd wydający dane orzeczenie w pierwszej instancji jest również odpowiedzialny za jego wykonanie. Jednak w sytuacji, gdy skazany przebywa w obszarze jurysdykcji innego sądu, odpowiedzialnym za wykonanie orzeczenia będzie sąd równorzędny, w okręgu którego skazany ma miejsce stałego pobytu. Jest to zazwyczaj sąd okręgowy, czyli sąd penitencjarny. W przypadku osób skazanych przez sąd wojskowy w sprawach penitencjarnych orzeka wojskowy sąd garnizonowy.